Economie en melken – de Voermarkt

In deze editie van Economie en melken willen we u op de hoogte brengen van de ontwikkelingen in de voermarkt. Hierin praten we u bij over de huidige en verwachte prijsontwikkelingen van eiwitrijke- en energierijke krachtvoeders en bijproducten. Ook geven we u tips met betrekking tot het vastleggen van voer en bespreken we de melkprijs-voerprijs ratio.

Energierijk krachtvoer

De sojamarkt is afhankelijk van weersomstandigheden in de productielanden. Noord- Amerika heeft momenteel nog steeds droog en warm weer wat vooral de transportomstandigheden niet ten goede komt, gezien dit veel over de Mississippi gebeurd die momenteel een lage waterstand heeft. Soja is op het moment van schrijven nog steeds duur. Ook in Argentinië, de grootste exporteur van sojabonen ter wereld, is er grote droogte geweest. Dit heeft geleidt tot de laagste productie van soja daar in de afgelopen 10 jaar. Daarnaast wordt er in Zuid-Amerika sojaolie gebruikt om te vermengen in hun biodiesel. Doordat de oogst tegenvalt zijn landen als Brazilië en Argentinië zelfs soja aan het importeren wat de wereldprijs alleen maar omhoog drijft.

Al deze ontwikkelingen in de sojamarkt, vooral aan de vraagkant van deze markt, maken de sojaprijs de komende tijd nog hoog blijft volgens de verwachtingen. Dit verhoogt de vraag naar raapzaadschroot, de prijs is beter (36,70€/100kg voor bestendig raapzaadschroot tegen 58,20€/100kg voor bestendig sojaschroot (www.voederwaardeprijzen.nl)), evenals de beschikbaarheid ervan. Qua voederwaardeprijs is raapzaadschroot momenteel een stuk aantrekkelijker om te voeren dan sojaschroot.

Doordat de prijzen van soja relatief hoog zijn, is het ook makkelijker en goedkoper om  VLOG-rantsoen samen te stellen. VLOG staat voor Verband Lebensmittel Ohne Gentechnik en is een Duits initiatief waarbij enkel GMO-vrije voedingsmiddelen mogen worden gebruikt. Soja van het Amerikaanse continent, zowel noord als zuid, is niet GMO-vrij. Nu de prijs hiervan hoog is en de prijs voor eiwitbronnen uit de EU relatief laag, kunt u als VLOG-gecertificeerde melkveehouder voor bijna dezelfde prijs voeren als ondernemers in de gangbare melkveehouderij.

Energierijk krachtvoer

De prijs van granen is ondanks de oorlog in Oekraïne relatief laag. Sinds een paar maanden is Oekraïne granen aan het transporteren over land, wat goedkoper is dan de export over de Zwarte Zee. De lage prijzen trekken echter ook kopers aan vanuit Noord-Afrikaanse landen waardoor verwacht wordt dat de prijs weer wat omhoog gedreven wordt. Ook vanuit Rusland is er minimale export.

Het lijkt erop dat Rusland een minimale prijs voor hun granen handhaaft waardoor de export hiervandaan stilvalt, ze zijn simpelweg te duur ten opzichte van andere gebieden. Gezien de prijzen van de granen zeer laag zijn voor het moment in het jaar, is het zeer interessant om te overwegen delen van uw energierijk krachtvoer vast te leggen.

Om een goede inschatting te maken van de prijs ten opzichte van de voederwaarde van een voersoort kunt u gebruik maken van de voederwaardeprijs. Hierbij kunt u voersoorten vergelijken op basis van de prijs ten opzichte van de voedingswaarde die een product bevat. Dit is altijd een goede basis voor onderhandelingen met uw voerleverancier, daarnaast is het een controle van uw inkoopbeleid.

Bijproducten

Over het algemeen zijn de bijproducten momenteel (te) duur. Voor perspulp en bierdraf betaalt u momenteel meer dan 100% van de voederwaarde. Voor die prijzen is het verstandiger om goed ruwvoer te kopen en dit aan te vullen met wat krachtvoer of losse grondstoffen. We zien dat veel krachtvoeders en grondstoffen momenteel te verkrijgen zijn voor prijzen die ook rond de 100% van de voederwaardeprijs liggen. Het is goed als u erover nadenkt om deze,  over het algemeen hoogwaardigere producten, nu vast te leggen voor langere termijn in plaats van te investeren in de bijproducten die momenteel te duur zijn.

Vooral als u kampt met een ruwvoertekort is het verleidelijk om deze gaten op te vullen met bijproducten. Toch loont het, wanneer we onze berekeningen nagaan, om nu te investeren in extra ruwvoer en het aanleggen van een ruwvoervoorraad en niet te veel bijproducten aan te kopen. Er is goed ruwvoer beschikbaar nu. Wanneer cash geen knellende factor is, is dit het moment om voor anderhalf jaar ruwvoervoorraad aan te leggen.

Melkprijs-voerprijs ratio op zijn laagst in 7 jaar

De melkprijs-voerprijs ratio geeft weer hoeveel kg droge stof voer dat een melkveebedrijf kan kopen van de opbrengst van één liter melk. Deze verhouding is een belangrijke indicator voor het gevoel in de sector. Deze waarde, berekenen we maandelijks in ons platform Cowdashboard. Wanneer deze ratio boven de 2 komt zien we dat u gemiddeld goed geld kunt verdienen met uw bedrijf, daalt deze onder de 1,50 kampen meer en meer bedrijven met liquiditeitsproblemen.

Hierboven hebben we de melkprijs-voerprijs ratio weergegeven van januari 2010 tot en met juli van 2023. In deze grafiek kunnen we afleiden dat de verhouding na een piek in 2022 nu zeer snel aan het dalen is naar een dieptepunt in 2023. Naast de stikstofproblematiek in Vlaanderen en Nederland, die de sector in zijn greep heeft, draagt ook deze ratio bij aan de terughoudendheid om de komende tijd te investeren.

Dreigt u op een liquiditeitstekort af te stevenen, kijk dan goed waarop u kunt besparen en stel investeringen die niet strikt noodzakelijk zijn uit. Heeft u nog wel voldoende cash voorhanden, overweeg dan om acyclisch te investeren. Juist nu grondstoffen op een lager prijsniveau zitten is het een goed moment om te bouwen, of leg zoals eerder besproken een ruime ruwvoervoorraad aan.

Conclusie

Kijk dus goed welke voeders nu het beste in uw rantsoen passen. Let hierbij goed op de voederwaardeprijs, bijvoorbeeld bijproducten die momenteel duur zijn om in het rantsoen op te nemen. Overweeg daarnaast om met name krachtvoeders voor langere termijn vast te leggen, zodat u verzekerd bent van een goede prijs over een lange periode. Ook qua voederwaardeprijs, nu tussen de 90 en 100%, lijkt het een goed moment om deze voersoorten vast te leggen.