Verschillende zuivelondernemingen hebben afgelopen maand hun melkprijs verhoogd. Op basis van wat we zien, kunnen we de voors en de tegens naast elkaar zetten voor verder melkprijsherstel. Naar het einde van het jaar mogen we rekenen met 30 euro of meer per 100 l FPCM (4%vet en 3,3% eiwit). In 2017 verwachten we verder herstel, maar geen extreem hoge melkprijs. Dit laatste door de grote voorraad magere melkpoeder binnen Europa. Op dit moment wordt de melkprijs vooral gestuwd door minder aanbod van melk, maar willen we duurzaam herstel, dan zal de vraag ook verder moeten aantrekken.
TIP: Klik telkens op de figuur voor een vergroting
Pro melkprijsherstel
- Melkaanbod binnen de EU neemt af (figuur 2). In verschillende lidstaten wordt minder melk geproduceerd als in 2015.
- Aanbodskrimp in Australië
- De EU start momenteel met de premieregeling voor melk die niet geleverd wordt. Men probeert op deze manier 1 miljard liter melk uit de markt te halen. Europa produceert op dit moment ongeveer 150 miljard liter melk. En hiermee creëert de EU een extra rem op productie in een markt waarin al een klein tekort is. Hierdoor komt er nog meer positieve druk onder de melkprijs.
- Boter- en kaasprijzen zijn hoog door de sterke vraag vanuit de VS naar vethoudende producten, de sterke interne consumptie en het kleine voorraadniveau binnen de EU. Het vetaandeel van de melk is dan ook de aanjager onder onze melkprijs.
- China is terug in de markt en koopt vooral magere melk- en weipoeder in Europa. Vraag bij China is steeds of deze melk direct wordt geconsumeerd of in voorraad wordt gelegd. Afhankelijk daarvan zal China dezelfde volumes melk blijven kopen.
- De botervoorraad is klein.
Contra melkprijsherstel
- Momenteel ligt er binnen Europa een voorraad magere melkpoeder van 350 000 ton. Deze voorraad zal eerst op de markt moeten komen alvorens de melkprijs kan pieken (figuur 3). 350 000 ton is gelijk aan 6 maanden exportvolume van de EU.
- De stijgende melkprijs is momenteel vooral gedreven door het mindere aanbod van melk in Europa en Australië. Willen we duurzaam herstel, dan zal ook de vraag sterk moeten aantrekken.
Cowdashboard melkprijs.
Figuur 1: Melkprijs op basis van boter en magere melkpoeder
Bron: CLAL.it
De melkverwerkende industrie kan bij de huidige boter- en magere melkpoederprijs, een melkprijs genereren van 34,9 euro/100 kg melk of +/- 35,9 euro/100 l melk. Maar:
- Zuivelondernemingen zitten vast aan lopende contracten, waardoor de melkveehouder pas op een later tijdstip iets merkt van de prijsstijging.
- Zuivelondernemingen produceren naast magere melkpoeder en boter, ook andere producten waarop ze meer marge kunnen maken. Kaas is hiervan een voorbeeld:vanuit de kaasprijs kan er een melkprijs betaald worden tussen de 37 en 42 euro/100 l FPCM
Figuur 2: Productiecijfers van EU
Bron: MMO september 2016
De melkproductie loopt terug in de Europese Unie. De eerste marktberichten tonen in augustus een sterkere productiedaling ten opzichte van juni en juli. Deze daling is een effect wat we pas sinds enkele maanden zien en zorgt samen met de toenemende export voor een onevenwichtige markt in het voordeel van de melkveehouders.
De opkoopregeling van de Europese Unie komt op het juiste moment om wat extra melk uit de markt te halen. Doordat je bij een klein tekort aan melk, een iets groter tekort creëert, geeft dit een extra opwaartse prijsdruk.
Figuur 3: Magere melkpoeder voorraad van de EU
Bron: Clal.it, 2016
Magere melkpoederprijzen kunnen pas sterk stijgen wanneer de voorraad volledig verkocht is. De melkprijs kan niet pieken zolang er (veel) magere melkpoeder in voorraad ligt.